شب یلدا در اصفهان

شب یلدا در اصفهان؛ از خوانچه‌بران و شب‌نشینی‌های گرم تا فال گوش در کنار زاینده‌رود

شب یلدا، بلندترین شب سال، در هر گوشه از ایران آداب و رسوم خاص خود را دارد. اصفهان، با قدمتی کهن و فرهنگی غنی، جشن شب یلدا را به شیوه‌ای خاص و با شکوه برگزار می‌کند. در این مقاله، سفری خواهیم داشت به کوچه پس‌کوچه‌های اصفهان و با آداب و رسوم یلدایی در این شهر تاریخی و فرهنگی آشنا خواهیم شد.

خوانچه‌بران؛ رسم زیبای اصفهانی‌ها در شب یلدا

یکی از رسوم زیبای اصفهان در شب یلدا، «خوانچه‌بران» است. در این رسم، خانواده‌ی داماد با هدایایی از جمله میوه‌های تزیین شده، شیرینی‌های محلی، آجیل و خشکبار، به خانه عروس می‌روند و این شب را جشن می‌گیرند.

خوانچه‌ها معمولاً با پارچه‌های رنگارنگ و تزئینات سنتی پوشیده می‌شوند و حاوی بهترین و مرغوب‌ترین محصولات هستند. این رسم، نمادی از پیوند خانوادگی و تبریک به عروس و داماد است.

شب‌نشینی‌های گرم و صمیمی

در شب یلدا، اصفهانی‌ها در خانه‌های بزرگ‌تر فامیل جمع می‌شوند و شب‌نشینی‌های گرم و صمیمی برگزار می‌کنند. قصه‌گویی، فال حافظ، شاهنامه‌خوانی و اجرای موسیقی سنتی از جمله برنامه‌های این شب‌نشینی‌ها است.

همچنین، پختن غذاهای سنتی مانند آش رشته، حلیم و شیرینی‌های محلی نیز از دیگر آداب این شب است.

فال گوش در کنار زاینده‌رود

یکی از رسوم جالب و قدیمی اصفهان، فال گوش در کنار زاینده‌رود است. در این رسم، مردم در شب یلدا به کنار رودخانه می‌روند و با گوش دادن به صدای آب، آینده خود را پیش‌بینی می‌کنند.

دیگر آداب و رسوم شب یلدا در اصفهان

• چله بزرگ و چله کوچک: در اصفهان، به چله بزرگه، «چله» می‌گویند و منظور از روز آخر پاییز تا ۱۰ بهمن است و چله کوچیکه، از ۱۰ بهمن تا ۳۰ بهمن است.
• میوه‌های شب یلدا: انار، هندوانه، سیب، گلابی انباری، انگور و چلسمه از جمله میوه‌های محبوب شب یلدا در اصفهان هستند.
• آجیل شب یلدا: کشمش، گردو، بادام، قیسی، برگه زردآلو یا برگه گلابی، جوزقند و انجیر و خرما از جمله آجیل‌هایی هستند که در شب یلدا مصرف می‌شوند.

سخن پایانی

شب یلدا در اصفهان، همچون دیگر نقاط ایران، با گردهم آمدن اعضای خانواده و فامیل دور هم آغاز می‌شود. در این شب، کوچک‌ترها به دیدار بزرگ‌ترها می‌روند و با بوسیدن دست آن‌ها، احترام و ارادت خود را نشان می‌دهند.^۱

آداب و رسوم شب یلدا در اصفهان، نمایانگر فرهنگ غنی و اصالت مردم این دیار است. این جشن باستانی، فرصتی است برای تجدید دیدار با عزیزان و تقویت پیوندهای خانوادگی.

آیا می‌خواهید اطلاعات بیشتری درباره شب یلدا در اصفهان یا سایر نقاط ایران کسب کنید؟